Üretim Yöntemi ve Teknolojisi

Kalsit cevherinin üretim yöntemi ve teknolojisi:

Kalsit, inşaat sektörü için uygun olmayan iri kristalli mermer yataklarında delme makinaları ile delip patlatılır. Çıkan cevher üretim kapasitesine göre ocaklarda ya elle ayıklanır veya kırma tesislerinden geçirilip triyaj bandında rengi kirleten kısımlar elle ayıklanır ve yaklaşık 3mm.’lik bir elekten geçirildikten sonra ocakta stoklanıp tesislere sevkedilir.

Avrupa’da ve diğer bazı ülkelerde yüksek beyazlık ve saflıkta kalsit cevheri üretmek için yer altı işletmesi ve flotasyon metodu kullanıldığı dikkate alınırsa ülkemizde kaliteli hammadde temini nispeten daha düşük maliyetlerle gerçekleşmektedir.

Mikronize Kalsit Üretim Yöntemi:

a) PCC Üretimi:

Kalsit oluşumu (kireç taşları) her ülkede istenilen saflıkta ve beyazlıkta bulunmamaktadır. Bu yüzden özellikle ABD’de bulunan yönteme göre silisi düşük kireçtaşları yakılarak önce kalsine CaO elde edilir, ve suyla karıştırılarak oluşan kireç sütünden bir reaktör içersinde Co2 gazı basınç altında (bazı kimyasallar eklenerek) sisteme verilerek tane büyüklüğü (1-3 mikron boyutlarında) ve kristal şekli kontrol edilebilen suni ve saf kalsit kristalleri oluşturulur. Bu metod özellikle Co2 gazının proseste elde edildiği kağıt ve selüloz üretim tesislerinde uydu tesis olarak kurulmaktadır. Kağıt sektöründe gerek dolgu gerekse kuşe (kaplama) olarak kullanılacak bu ürün kağıt fabrikalarının yakınında uzun vadeli anlaşmalar yapılarak kurulmaktadır. Maliyeti doğal olarak sulu öğütülmüş kalsite göre daha yüksek fakat standardı çok daha iyi olduğu için özellikle ABD’de yaygın olarak kullanılmaktadır. Avrupa’da yeni tesislerin projesi hazırlanmaya başlanmıştır.


b) GCC (Doğal öğütülmüş kalsit)
b.1. Kuru Öğütme Metodu
b.1.1. (- 40 mikron) boyutlarda öğütme
Boya, plastik, kağıt, kimya v.b. alanlarda tüketilen kalsitler

A- Çeneli Kırıcı (-5,10 cm. boyutlunda)
B- Çekiçli Kırıcı (-3 mm boyutunda)
C- Bilyalı Değirmen (-200 mikron boyutunda)
D- Vidalı Konveyor, (kovalı elevatörle taşıma)
E- Havalı seperatör ile ayırma
F- Fan ve filitre kullanarak filitre altından mamul silosuna nakil
G- Torbalama
aşamalarıyla üretilir

b.1.2. 40-100 mikron boyutlarında öğütme

Dış cephe boyaları, halı tabanı dolgusu ve çeşitli dolgu amacıyla tüketilen kalsitler

A- Çeneli kırıcı
B- Çekiçli Değirmen
C- Seperatör (bazen ayrı olarak bazen çekiçli değirmen üzerinde olur)
D- Torbalama
aşamalarıyla üretilir

b.2.Sulu Öğütme

Kalsitin kağıt sektöründe kaplama (kuşe) olarak ve yeni boya üretim tekniklerinde kullanılması için % 70-90’ı 2 mikron altı boyutlarında öğütülmesi gerekmektedir.

Bu ince boyutlarda öğütme sırasında ortaya yüksek miktarda ısı enerjisi çıkmaktadır. Bu yüzden -20, -30 mikron boyutlarının öğütülmüş (kuru sistemle) kalsit ince öğütme için sulu ortama alınır.

A- - 20,30 mikron öğütme (bilyalı değirmenlerde)
B- Sulu ince öğütme (zirkon veya seramik bilyaların kullanıldığı, dik bir milin
marifetiyle karıştırılan sulu ortamda kalsit - 2 mikron boyutlarına indirilir.
C- % 75 su, %25 katı madde ihtiva eden ince öğütülmüş kalsit özel tanklarla kağıt fabrikalarına sevk edilir veya kurutulup torbalanarak pazarlanır.


2.4.2. Dış Ticaret Durumu:

a) İthalat :
Ülkemize sadece PCC, kaplı kalsit (%70 -2mikron, pen üretimi için) ve kağıt kuşe de kullanılan ince öğütülmüş kalsit ithal edilmektedir. Yılda 10-15000 ton’luk bir ithalatın yapıldığı ve birim fiyatları 150-200 $/t civarında olduğu tahmin edilmektedir. Diğer ürünler yurt içi kaynaklarından temin edilir. Hammadde ithalatı yapılmamaktadır.
b) İhracat

Mikronize kalsit D50 : 3,5 mikron Avrupa’da yaklaşık 60-100 $/t fiyatla tüketicinin fabrika teslimi satın aldığı bir üründür.

Ülkemizde kapasite artışı son iki yıl içersinde olmuştur. Üreticilerin önümüzdeki yıllarda Pazar arayışı sonucu ihracata yönelmeleri kaçınılmazdır. Yükleme, nakliye ve ihraç nakliyesi fiyatları en büyük problemdir. Fakat beyazlık ve kimyasal kalitenin yüksekliği ihracat şansımızı artıran faktörlerdir. Son 5 yıl içersinde 3-5 bin tonları geçmeyen spot ihracatlar yapılmıştır.